دانلود جزوه روانشناسی صنعتی و سازمانی
دانلود جزوه روانشناسی صنعتی و سازمانی
مقدمه
روانشناسی صنعتی و سازمانی یکی از شاخه های علم روانشناسی است. شاخه ای اختراع حدود قرن بیستم که مبانی روانشناسی را با صعنت و سازمان پیوند میدهد. به وضوح میتوان گفت این شاخه از حوزه های پر پیچ و خم این علم وسیع می باشد. چه مسیر پیچیده ای که از روانشناسی تجربی آمد، جنگ های جهانی را پشت سر گذاشت و تبدیل به یک علم مستقل و تاثیرگذار در جوامع پیشرفته جهان شد.
روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست و به موضوعی می‌پردازد؟
در میان انواع تعریف‌هایی که برای روانشناسی صنعتی و سازمانی ارائه شده، تعریف زیر نسبتاً ساده و قابل‌فهم است :
روانشناسی صنعتی و سازمانی (I/O Psychology) شاخه‌‌ای از رشته روانشناسی است که به بررسی رفتارها در محیط کار می‌پردازد و نیز می‌کوشد با استفاده از اصول روانشناسی، رفتارهای کاری انسان‌ها را تغییر داده و محیط کار را بهبود دهد. این بهبود می‌تواند در زمینه‌‌های مختلف، از جمله عملکرد، ارتباطات، رضایت حرفه‌ای و ایمنی به وجود بیاید.
بنابراین همه‌ی موضوعات زیر به نوعی در قلمرو روانشناسی صنعتی و سازمانی قرار می‌گیرند:
- انتخاب مناسب‌ترین افراد برای محیط کار
- ارزیابی رفتارها و ویژگی‌ها و توانمندی‌های کارکنان
- اندازه گیری عملکرد شغلی
- میزان رفاه و کیفیت زندگی کارکنان سازمان
- انگیزش کارکنان و رضایت شغلی
- رفتارهای شهروندی سازمانی
- استرس شغلی
- ارتباطات در محیط کار
- رفتارهای سیاسی در محیط کار
- تجزیه و تحلیل شغل
- فرهنگ سازمانی
احتمالاً با مرور این موضوعات خواهید گفت: «تمام این موضوعات در مدیریت رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی هم گفته می‌شود و آن‌جا هم دقیقاً همین سرفصل‌ها را تدریس می‌کنند. پس چرا یک رشته‌ی مستقل به عنوان روانشناسی صنعتی و سازمانی داریم؟»
پاسخ این است که روانشناسی صنعتی و سازمانی، دانش مورد نیاز را برای «شناخت بهتر انسان‌ها در محیط کار» خلق و عرضه می‌کند. سپس ما در حوزه‌های رفتار سازمانی و منابع انسانی، دستاوردهای روانشناسی صنعتی را مصرف می‌کنیم و به کار می‌گیریم.
تحصیل در رشته‌ی روانشناسی صنعتی مناسب چه کسانی است؟
برای دانشجویانی که علاقه دارند اصول روانشناسی را در دنیای واقعی پیاده‌سازی کنند، روانشناسی صنعتی و سازمانی پیشنهاد بسیار خوبی است. اگر به روانشناسی علاقه‌مند هستید و همچنین به رشته‌هایی چون طراحی محصول، کامپیوتر، آمار و مهندسی تمایل دارید، روانشناسی صنعتی احتمالا مناسب‌ترین رشته برای شما است.
روانشناسی صنعتی و سازمانی در ایران
به نظر می‌رسد در مقایسه با بسیاری از دستاوردهای حوزه‌ی مدیریت و روانشناسی، روانشناسی صنعتی و سازمانی به بومی‌سازی بیشتری نیاز دارد. فرهنگ ما، ساختار و شرایط اقتصادی ما، ارتباطات میان شرکت‌هایمان و رابطه‌ی دولت با کسب و کارها، در کشور ما با بسیاری از نقاط جهان تفاوت دارد.
مثلاً در کشورهای توسعه کمتر می‌بینید که بخش بزرگی از کارمندهای یک شرکت، در همان ساعات کار درگیر ترید ارز و خرید و فروش سهام در بورس و استخراج رمزارز باشند. یا دائماً وادار شوند افزایش حقوق خود را با افزایش هزینه‌‌های زندگی مقایسه کنند. عدم شفافیت، وجود رانت، تکیه‌ی مدیران به ارتباط و همینطور کم‌توجهی به شایسته‌سالاری در برخی از شرکت‌ها، همگی باعث می‌شوند که بخشی از دستاوردهای روانشناسی صنعتی و سازمانی به کارمان نیاید یا کمتر به کار بیاید.
برخلاف مدیریت رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی که بیشتر مجموعه‌ای از توصیه‌ها و ابزارها را در اختیار ما قرار می‌دهند، روانشناسی صنعتی و سازمانی یک رشته‌ی مولّد است. متخصصان این رشته به انواع ابزارهای مطالعاتی مجهز می‌شوند و روش‌های کمّی و کیفی و شیوه‌ی اجرای تحقیقات میدانی را می‌آموزند. به همین علت، می‌توانند به شکلی علمی، مستدل و مستند، سازمان‌های ایرانی را مطالعه کرده و توصیه‌هایی متناسب با نیازهای ما (و نه نسخه‌هایی از قبل پیچیده‌شده) ارائه کنند.
حتی برای شرکت‌های بزرگ‌تر، کاملاً توجیه دارد که این نوع روانشناسان را استخدام کرده و مطالعات مربوط به افزایش رضایت و بهبود عملکرد را در قالب پروژه‌هایی روانشناسان صنعتی و سازمانی بسپارند.
بر این اساس، شاید ما هنوز ظرفیت‌های این رشته را آن‌قدر که شایسته است درک نکرده‌ایم و جایگاه آن، با چیزی که می‌تواند باشد، فاصله‌ی زیادی دارد.
تاریخچه روانشناسی صنعتی و سازمانی
از ابتدای شکلگیری علم روانشناسی ما شاهد بهکارگیری این علم در محیطهای غیرآزمایشگاهی و بهخصوص محیط های شغلی بودهایم اما روان‐
شناسی صنعتی و سازمانی به طور رسمی از حدود اواخر قرن ۱۹. و اوایل قرن ۲۰ با فعالیت اولیه گروهی از روانشناسان تجربی که به دنبال کاربرد اصول
روانشناسی بودند و اصطالحًا به آنها روانشناسان کاربردی گفته می شد، شروع شد.
به دلیل رویدادهای گوناگونی که در طول یک دوره مشخص درحوزه روانشناسی صنعتی و سازمانی رخ داد و چون هر کدام از آن ها بر شکل گیری این رشته اثرگذار بوده اند، نمی توان سال مشخصی را بهعنوان زمان شروع روانشناسی صنعتی و سازمانی در نظر گرفت.
خواستگاه این شاخه از روانشناسی را می توان کشور آمریکا دانست به این دلیل که اولین انجمن علمی روانشناسی صنعتی و سازمانی )SIOP )در
سال ۱۹۴۴ بهعنوان زیرمجموعهای از انجمن روانشناسی آمریکا )APA )شروع به فعالیت نمود و همینطور اولین کتاب مرجع و اولین درجه دکتری این
رشته نیز در آمریکا منتشر و اعطاشده است. در ایران نیز این رشته از حوالی سال ۱۳۵۳ در دانشگاه شهید چمران اهواز شروع به فعالیت کرد ولی بعد از
انقالب مدتی فعالیت آن به حالت تعلیق درآمد و دوباره بعد از ابتدای دهه ی ۸۰ شروع به فعالیت نمود.
دانلود جزوه روانشناسی صنعتی و سازمانی ↓
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.